ویروسهای بیماریزای حشرات
مزایا و معایب استفاده از ویروس ها
مزایا:
در داخل خاک از دوام خوبی برخوردارند.
اختصاصی عمل می نمایند.
برای انسان و دام بی خطر هستند.
معایب:
اثر آن ها بطیء است.
در خیلی از موارد مقرون به صرفه نیستند.
خیلی سریع تحت تاثیر اشعه ماوراء بنفش قرار گرفته و غیر فعال می شوند.
ویروس های حشرات متعلق به خانوادهای متعددی می باشند که مهم ترین آنها خانواده ی باکولوویروس(Baculoviridae)است که بیشترین گزارش ها ازایجادبیماری در حشرات را به خود اختصاص داده است.باکولوویروس ها به سه گروه(NPVs)(نوکلئوپلی هیدروویروس)ویروس های چند وجهی هسته ای،(GVs)(گرانولوویروس ها)ویروس های دانه ای وویروس های بدون پوشش تقسیم می شوند. 2 گروه NPV,G درایجاد بیماری زایی در بند پایان از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند.باکولویروس هادرگروه ویروس های دارای پوشش پروتئینی (Occlusion Bodies)وژنومDNA (ds)می باشند.این ویروس هاتوسط میکروسکوپ نوری که به فازکنتر مجهز است قابل رویت می باشد.ویروس های بیماری زای حشرات از طریق گوارش وارد معده حشره شده وپس از تخریب بافت های چربی وسایر بافت های داخلی موجب مرگ میزبان خود می گردند.علایم بیماری ویروسی در لاروپروانه ها به صورت رنگ پریدگی ونسبتاسفیدوشیری شدن رنگ بدن لارو می باشد.لارو مرده بی حال،نرم وشل شده وگاهی از شاخه برگ درختان آویزان می شوند.در این مرحله بدن لارو محتئی مقدار زیادی ذرات ویروس می باشد. باکولوویروس ها با کولوویروس ها تقریبا در تمام محیط ها (دریا،خشکی،جنگل....) حضور دارندوآلوده کننده بند پایانی هستندکه دراکوسیستم هایآبی وخشکی زندگی می کنند. این عوامل در خارج از بدن میزبان در داخل پوشش مخصوص(نوکلئوکپسیدی) وپوشش پروتئینی قابلیت ماندگاری زیادی دارند،لکن تشعشعات خورشیدی به ماندگاری آنها آسیب شدیدی وارد می کند (هانتر فوجیتاوهمکاران 1998).
حشره کش های ویروسی:
در حال حاضربیش از 50 نوع حشره کش ویروسی در دنیا به ثبت رسیده وبه شکل تجاری عرضه می گردد.در کشورهای اتحادیه اروپا 19 حشره کش ویروسی آزمایش شده است و10 نوع حشره کش ویروسی به صورت تجاری تحت نام های
Granupon Madex،Agrovir،Capex از گروه GvوSpodoptrin_
Spod_x،Virox،Monisarmiovirus Carpovirusine. Mamestrin
از گروه NPV عرضه گردیده است. درکشورهای اروپای شرقی وتازه استقلال یافته وروسیه،14 نوع حشره کش ویروسی بررسی وثبت و10 نوع از آنها به شکل تجاری عرضه شده است. درشبه قاره هندباکولوویروس هادر33 نوع لاروازپروانه سانان جداگردیده است.بیشترین تمرکزمطالعات ارزیابی وکاربردباکولوویروس درشبه قاره هندبرروی آفات Helicovera armigera (برروی محصولات پنبه،گوجه فرنگی،آفتابگردان،لوبییای سودانی)،Spodoptera litura (برروی تنباکو،پنبه،موزوگل کلم)،Amsacta albistriga (برروی بادام زمینی)،Mytimna separate (برروی سورگوم)بوده است.درپاکستان جدایهA.segetumGV Agrotis ipsilon برروی تنباکوطی طرح مشترکی بادانمارک موردارزیابی قرارگرفت.درکشورهای آسیای جنوب شرقی به علت شرایط مساعدآب وهوایی وکشت وسیع ومتراکم محصولات میوه ای وفیبری،موجب تنوع آفات وخصوصا دردهه 1980سبب مصرف بی رویه سموم گردیده است.این موضوع موجب فشار مضاعف برای جایگزینی روش های مدیریت تلفیقی درقالبIPM گردیده است. استفاده ازباکولوویروس هابه عنوان یکی ازبرنامه هایIPM مورد توجه قرار گرفته است.در تایلند پیشرفت های قابل ملا حظه ای بر روی S.exiguaNPV،
Helicovera armigera NPV انجام گرفته است.در مالزی نیز جدایه LITURANPV بر روی آکاسیا گزارشده گردیده است. در کشور چین در دهه 1960 جدایه PIERIS RAPA GV گزارش و سپس تولید و ارزیابی گردیده است. تا کنون سه جدایه GV و10 جدایه NPV در چین بر روی آفات درختان میوه و گیاهان زراعی گزارش و مورد ارزیابی قرار گرفته است.مطالعت بیماری شناسی کرم ابریشم از سالیان دور در کشور ژاپن مورد توجه بوده است. در این کشور 5 نوع NPV بر روی آفات و2نوع جدایه ویروس GVاز Adoxophys sp homona magnanima آفات چای نیز گزارش و ارزیابی شده است در ژاپن یک حشره کش ویروسی از گروه cpv بر روی d.spectabilis به ثبت رسیده است.بیشترین مطالعات انجام شده در مصر بر روی جدایه باکولو ویروس لارو برگخوار پنبه بوده است.ضمن اینکه gv کرم،50 جدایه باکولو ویروس، 6 انتوموپوکس ویروس و10 ایزومتیک ویروس کوچک گزارش وازریابی گردید.در کانادا 3نوع در ایالات متحده 7نوع حشره کش ویروسی به ثبت رسیده است که از این تعداد 8نوع از گروه npv و دو نوع از نوع gv می باشند.دربرزیل کنترل کرم برگخوارذرت ولوبیاتوسط NPV موردتوجه قرارگرفته وبه وبه کشورهای همجوارنیزتعمیم وصادرشده است.درپرGV phthorimae operculella جداسازی وبرعلیه کرم غده سیب زمینی مورداستفاده قرارگرفته وبه سایرکشورهای همجوار(آمریکای جنوبی)نیزصادرگردیده است.
کاربرد و توسعه حشره کش های ویروسی
از میان تمامی ویروس هایی که توست بشرشناسایی شده اند،باکولوویروس هابیشترین فایده راداشته اند.خانواده باکولوویروس ها(Baculoviridae)به علت اینکه درایجاد بیماری زایی در حشرات فوق العاده اختصاصی هستنداهمیت خاصی دارند.مبارزه باآفات نباتی ازدیرباز یکی ازدغدغه های مهم تولیدکنندگان محصولات کشاورزی بوده است.در دهه های گذشته کنترل شیمیایی با آفت کش ها همواره به عنوان موثرترین روش مبارزهمورد توجه بوده است واین درحالی است که به مرور اثرات مخرب زیست محیطی،اخلاق در تعادل طبیعی،نابودی دشمنان طبیعی ودر نهایت مقاوم شدن آفات به سموم شیمیایی موجب گردیدکه سایرروش های کنترل آفات از جمله بیولوژیک مورد توجه جدی قرار گیرد.امروزه استفاده از میکروارگانسیم های مفید نظیرباکتری ها،قارچ هاوویروس هاکه موجب بیماری در حشرات شده وتحت نام حشره کش های میکروبی طبقه بندی شده اند به مرور جایگاه خودرابه عنوان یکی از ابزارهای موثردر کنترل بیولوژیک حشرات پیدا نموده اند.حشرهکش های میکروبی شامل حشره کش های قارچی،باکتریایی وویروسی می باشند که به اشکال مختلف تجاری به صورت پودری ((wpومایع به بازار عرضه می شوند.استفاده ازآفت کش های بیولوژیکی در جهان تنها 1درصداز سهم مصرف را در مقایسه با سایرآفت کش ها دارد (پاول ورودس1994).تا کنون در بیش از 500گونه از آفات،بیماری های ویروسی گزارش و توصیف شده است(لویس ومیلر1997).کولو ویروس های بیماری زا در حشرات برای انسان ودام کاملابی خطرمی باشندوهیچ گونه گزارشی مبنی برایجاد بیماری بر روی انسان دام وحتی پرندگان که ازلاروهای آلوده تغذیه نموده اند،ارائه نشده است.
تاریخچه مختصر از باکولوویروس ها باکولوویروس ها:
تاریخچه باکولوویروس ها درادبیات چین باستان درمورد توصیف مراحل پرورش کرم ابریشم وبیمارهای آن دیده شده است.درغرب اولین نوشته ها درموردباکولوویروس،با توصیف بیماری ویروسی کرم ابریشم در قرن 16 میلادی توسط اسقف ماکروویدا شاعرایتالیایی به لاتین نگاشته شده است.در قرن 19 کریستال های پلی هیدرال توسط میکروسکوپ در مایع خون حشرات مرده مشاهده گردید(بنز1986).طی سال های1950 تا1975 از باکولوویروس ها باکولوویروس ها به عنوان مواد موثرکنترل کننده حشرات توسط استینهاوس وشاگردانش دفاع می شد(استینهاوس1963)در نیمه اول قرن بیستم در تحقیقی نقش ذرات ویروس موجوددرکریستال های پلی هیدرالباکولوویروس ها در کنترل آفات نباتی محرز گردید.درطی همین دوره گرانولوویروس ها GV نیزشرح داده شدند.اولین حشره کش ویروسی درسال 1973 ازآمریکابانام تجارتی Elcar توسطSandoz به ثبت رسید.ازسال1970 تا1985 پیشرفت های زیادی درزمینه بیماری شناسی وژنتیک باکولوویروس ها باکولویروس ها به انجام رسید.دردهه1990 علاوه بربرسی های مولکولی برروی جدایه های باکولوویروس،استفاده از باکولوویروس هاباکولوویروس هابه عنوان ناقلین ژن هادرمهندسی ژنتیک وبیوتکنولوژی نیزکاربردداردواخیرا پیشنهادشده است که ازباکولوویروس ها دردرمان ژنتیکی انسان هانیزاستفاده گردد.هرچنددراین رابطه فعلا"عدم قطعیت وجودندارد.
- لینک منبع
تاریخ: چهارشنبه , 07 مهر 1400 (04:46)
- گزارش تخلف مطلب